Η κυβέρνηση διαλύεται
Ήταν το πρωί της 5ης Ιανουαρίου 1950. Ο αρχιστράτηγος κάλεσε τον τυπικά προϊστάμενο του υπουργό των Στρατιωτικών Παναγιώτη Κανελλόπουλο και του ανακοίνωσε την απόφασή του να παραιτηθεί. «Θα σας ακολουθήσω και εγώ», του απάντησε ο υπουργός. Και έφυγε για να ειδοποιήσει τον πρωθυπουργό και τον β' αντιπρόεδρο της κυβερνήσεως Σοφοκλή Βενιζέλο.
Το σκάφος βυθιζόταν και κανένας δεν ήθελε να εισπράξει ως το τέλος τα «επίχειρα της κακίας» του Λαϊκού Κόμματος. Ο Σοφοκλής Βενιζέλος από μέρες είχε απειλήσει ότι θα αποχωρούσε από την κυβέρνηση, αν δεν ξεκαθαριζόταν το θέμα των σκανδάλων. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων δεν είχε κανένα λόγο να φορτωθεί τις ευθύνες για τις ατασθαλίες των φίλων του Τσαλδάρη και μάλιστα στις παραμονές εκλογών. Αλλά ο Βενιζέλος είχε και έναν ακόμα σοβαρό λόγο να θέλει να επισπεύσει τις εκλογές. Δεν έπρεπε ν'αφήσει να οργανωθεί το κόμμα του στρατηγού Πλαστήρα. Αν για τον Τσαλδάρη ήταν θανάσιμος κίνδυνος ο Παπάγος, το Κόμμα των Φιλελευθέρων το απειλούσε ο Πλαστήρας. Ο Βενιζέλος λοιπόν, έχοντας, όπως φαίνεται, πληροφορίες και για τις προθέσεις του Παπάγου, αποφάσισε να επισπεύσει την κρίση. Το πρωί της 5ης Ιανουαρίου κάλεσε τους φιλελευθέρους υπουργούς και αργότερα όλους τους βουλευτές του κόμματος του. και τους ανακοίνωσε την απόφασή του. Όλοι έμειναν σύμφωνοι. Έτσι, το μεσημέρι της ίδιας μέρας, ο Βενιζέλος επισκέφτηκε τον πρωθυπουργό Διομήδη, του ανακοίνωσε την αποχώρηση τη δική του και των φιλελευθέρων υπουργών από την κυβέρνηση και του επέδωσε σχετική επιστολή. Ο Βενιζέλος κατηγορούσε τον Τσαλδάρη ότι αθέτησε τη συμφωνία που είχαν κάμει «όπως το σημερινόν κυβερνητικόν σχήμα διατηρηθή κατά το εναπομένον χρονικόν διάστημα μέχρι της διαλύσεως της παρούσης Βουλής».
«...η δε συνέχισις των περιοδειών του κ. Τσαλδάρη - συνέχιζε ο Βενιζέλος - εξαπέλυσεν ήδη τον εκλογικόν σάλον. τέσσαρας όλους μήνας προ των εκλογών, εις βάρος της κυβερνητικής συνοχής και των σοβαρών υποθέσεων της χώρας, όπως είναι ιδίως η ανασυγκρότησις. Υπό τοιαύτας συνθήκας το συμφέρον της χώρας επιβάλλει αναμφιβόλως μιαν σύντμησιν των προθεσμιών, αι οποίαι είχον αρχικώς προβλεφθεί. Εντεύθεν ήχθημεν μετά των εν τη κυβερνήσει Φιλελευθέρων συναδέλφου εις την απόφασιν, όπως παρακαλέσωμεν υμάς και αποδεχθήτε την παραίτησιν την οποίαν υποβάλλομεν διά της παρούσης, εισηγηθήτε εις τον Ανώτατον Άρχοντα (...) την επίσπευσιν των εκλογών...».
Σχεδόν ταυτόχρονα έφτασε στο πρωθυπουργικό γραφείο και ο υπουργός Στρατιωτικών Παναγιώτης Κανελλόπουλος, για τον οποίο είχαν δημοσιευτεί ήδη στον Τύπο πληροφορίες ότι είχε προσχωρήσει στην κίνηση Παπάγου. Ανακοίνωσε την παραίτηση του αρχιστρατήγου και υπέβαλε και τη δική του. Λίγο αργότερα παραιτήθηκε και ο αρχηγός του ΓΕΣ, αντιστράτηγος Γ. Κοσμάς, που ήταν πάντα αφοσιωμένος στον Παπάγο.
Μετά τις παραιτήσεις του β' αντιπροέδρου, του υπουργού Στρατιωτικών και του αρχιστρατήγου, η κυβέρνηση είχε ουσιαστικά διαλυθεί. Ο πρωθυπουργός Διομήδης ανέβηκε αμέσως στα Ανάκτορα, με τις τρεις επιστολές στα χέρια, και υπέβαλε και την παραίτηση τη δική του και ολόκληρης της κυβερνήσεως.
Ο πρωθυπουργός πρότεινε στον βασιλιά «να σχηματισθή κυβέρνησις πολιτικής ευθύνης, διά να ενεργήση εκλογάς αδιαβλήτους», απέκλεισε όμως συμμετοχή στρατιωτικών, «διότι μέτρα λαμβανόμενα τυχόν από στρατιωτικούς θα εκινδύνευαν να δια- βληθούν εις το εξωτερικόν».
