Τα μέτρα επιεικείας
Στις 6 Ιουνίου, η κυβέρνηση καταθέτει στη Βουλή πέντε νομοσχέδια για τα «μέτρα επιεικείας». Το πρώτο αφορά την «παροχήν ευεργετημάτων εις τους αυθορμήτως προσερχομένους και παραδιδομένους συμμορίτας», το δεύτερο την προσωρινή απόλυση με όρους, καταδίκων που είχαν εκτίσει το 1/3 της ποινής τους κ.λπ. Ο Πλαστήρας λείπει στο Παρίσι. Ο αντιπρόεδρος Παπανδρέου κάνει τη θεωρητική και ιδεολογική τοποθέτηση του ζητήματος στη Βουλή. Αφού αναφέρεται στις απώλειες κατά τον Ανταρτοπόλεμο, διαβάζει πρόσφατα κείμενα του ΚΚΕ και συνεχίζει:
«Όλα αυτά τα κείμενα αποδεικνύουν ότι διατηρείται ακατάλυτος ο σκοπός της υποταγής της Ελλάδος, της εντάξεώς της εις το σύστημα των Σοβιετικών Δημοκρατιών. Όπως πάντοτε ο κομμουνισμός εναλλάσσει την τακτικήν του μεταξύ επαναστατικής και πολιτικής τοιαύτης...».
Τονίζει ότι το κράτος πρέπει να διατηρήσει ισχυρό στρατό και εξοπλισμένους ΜΕΑ στο χωριό, αλλά να αντιμετωπίσει τον κομμουνισμό και με πολιτικά μέσα, που «ονομάζονται ισοπολιτεία και δικαιοσύνη», και απορρίπτει το αίτημα της Γενικής Αμνηστίας και τη λήθη:
«... μόνον υπό μίαν θεωρητική προϋπόθεσιν – τόνισε - θα ήτο ωφέλιμος και ενδεδειγμένη γενική αμνηστία: εάν υπήρχε παγκόσμιος κατευνασμός, εάν η Κομινφόρμ εγκατέλειπε την επίθεσιν, εάν το Κομμουνιστικόν Κόμμα έπαυε να είναι Πέμπτη Φάλαγξ και τμήμα του Διεθνούς Επαναστατικού Στρατού. Αλλά αυτή η προϋπόθεσις, εάν αποτελεί ευχήν όλων των ανθρώπων, δεν αποτελεί δυστυχώς και πραγματικότητα».
Αναφέρεται κατόπιν στους αριθμούς των κρατουμένων και εξόριστων, στο νομοσχέδιο που δίνει στους καταδίκους το δικαίωμα της αναθεωρήσεως των αποφάσεων των εκτάκτων στρατοδικείων, στην απόφαση της κυβερνήσεως να καταργήσει τη Μακρόνησο ως στρατόπεδο πολιτικών κρατουμένων, «διότι τα στρατόπεδα είναι ασυμβίβαστα με την έννοιαν της δημοκρατίας» και στην επανεξέταση των περιπτώσεων των χιλιάδων απολυθέντων υπαλλήλων, και καταλήγει:
«Πιστεύομεν ότι τα νομοσχέδια, τα οποία θέτομεν υπό την κρίσιν της Εθνικής Αντιπροσωπείας, υπηρετούν ταυτοχρόνως και την ασφάλειαν και την ισοπολιτείαν και την δικαιοσύνην, και τους σκοπούς του ανθρωπισμού».
Τα μέτρα έχουν συμφωνηθεί, με αμοιβαίους συμβιβασμούς, ανάμεσα στα κόμματα που αποτελούν την κυβέρνηση. Αλλά το πνεύμα των διακηρύξεων του Πλαστήρα από τη μια και του Παπανδρέου από την άλλη είναι πολύ διαφορετικό. Και η διαφορά αυτή θα φανεί πολύ γρήγορα στην πράξη και θα έχει καταλυτικές επιπτώσεις στην ενότητα της κυβερνήσεως και στο μέλλον του Κέντρου. Ακόμα περισσότερο γιατί, σε λίγο, θα ξεσπάσει ο πόλεμος της Κορέας, που θα επηρεάσει άμεσα την κατάσταση και τις εξελίξεις στην Ελλάδα.
