Πύρρειος νίκη
Η ψηφοφορία στη Βουλή γίνεται το βράδυ της 22ας Αυγούστου. Οι βουλευτές του Κέντρου στο σύνολο τους δείχνουν ότι δεν επηρεάστηκαν από τις δηλώσεις Πιουριφόυ. Και ψηφίζουν «όχι» στην πρόταση μομφής του Συναγερμού. Η μόνη αποστασία που σημειώνεται από τις κυβερνητικές τάξεις είναι του δημοσιογράφου και βουλευτή Φιλελευθέρων Γερ.Λύχνου. Παρόντες στην ψηφοφορία είναι 255. (Ένας φιλελεύθερος και δύο συναγερμικοί βουλευτές απουσιάζουν δικαιολογημένα.) Υπέρ της κυβερνήσεως ψηφίζουν 127, εναντίον 118 (113 του Συναγερμού, 2 Λαϊκοί και τρεις που έχουν αποχωρήσει από τους Φιλελεύθερους: Χούτας, Ιωάννου και Λύχνος). Η ΕΔΑ αρνείται ψήφο και καταθέτει σχετική δήλωση. Αποχή κάνουν και οι ανεξάρτητοι Μπαλτατζής και Mπέντης.
Η κυβέρνηση έχει σημειώσει κοινοβουλευτική νίκη. Αλλά νίκη πύρρειο. Έχει χάσει την πλειοψηφία της Βουλής. Αντιμετωπίζει την άγρια πολεμική του Συναγερμού και μεγάλου τμήματος του κρατικού μηχανισμού. Ο Παπάγος, με δηλώσεις του, ζητά την παραίτηση της. Και ο Παπανδρέου την χαρακτηρίζει «εθνικώς ύποπτον». Ο κυβερνητικός Τύπος επικρίνει εντονότατα τον Πιουριφόυ για την ανοιχτή του επέμβαση στα εσωτερικά της χώρας μας. Ο Πλαστήρας απευθύνει έκκληση στις φιλικές του εφημερίδες να σταματήσουν τις προσωπικές επιθέσεις κατά του Πιουριφόυ και να σεβαστούν το πρόσωπο του Αμερικανού πρεσβευτή.
Η κυβέρνηση έχει πληροφορίες ότι η αμερικανική βοήθεια για τον επόμενο χρόνο θα περιοριστεί σε 80 εκατ.δολάρια. Γι'αυτό αναθέτει στον υπουργό Αμύνης Γ.Μαύρο να περιορίσει τη θητεία σε 24 μήνες, όπως προβλέπουν οι σχετικοί νόμοι. Ο Πλαστήρας κάνει γνωστή την κυβερνητική αυτή απόφαση με επιστολή του στον Πιουριφόυ. Στις 20 Αυγούστου, φτάνει και πάλι στην Αθήνα ο ναύαρχος Κάρνεϋ και έχει αμέσως συνομιλία με τον Βενιζέλο και τον Μαύρο για το θέμα της στρατιωτικής θητείας. Οι Αμερικανοί δυσφορούν.
Αλλά. όπως είδαμε, και τα Ανάκτορα είναι τώρα δυσαρεστημένα με την κυβέρνηση. Στις 30 Αυγούστου, ο Γ.Βεντήρης στέλνει στον Σοφ.Βενιζέλο την ακόλουθη επιστολή:
«...Ο βασιλεύς παραμένει με την εντύπωσν της δηλώσεώς σου, καθ'ην η σημερινή κυβέρνησες δεν είναι δυνατόν να συνέχιση την εφαρμογήν των οικονομικών μέτρων με τόσον στενήν και ασταθή πλειοψηφίαν. Δεδομένου δε ότι αι προσπάθειαι διά τον καταρτισμόν Υπουργείου Συνασπισμού θεωρούνται από τούδε μάταιαι, η A.M. αναμένει την ψήφισιν του εκλογικού νόμου, οπότε, δι'ιδικής σου πρωτοβουλίας, θα του δοθή ευκαιρία να θέση τέρμα εις την περίοδον της κρίσεως, ήτις, υφίσταται μετά την αποσκίρτησιν των φιλελευθέρων βουλευτών».
Με άλλα λόγια, ο Βεντήρης καλεί τον Βενιζέλο από μέρους του βασιλιά να προκαλέσει παραίτηση της κυβερνήσεως μόλις ψηφιστεί το εκλογικό νομοσχέδιο, που έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή και προβλέπει πλειοψηφικό αλλού με(στενή και αλλού με ευρεία περιφέρεια. Και ο Βεντήρης συνεχίζει:
«Ήδη, από της ψήφου εμπιστοσύνης και της καταθέσεως του νομοσχεδίου περί εκλογικού συστήματος, ο βασιλεύς έχει την εντύπωσιν ότι αι συζητήσεις παρατείνονται προς τον σκοπόν της παραμονής της κυβερνήσεως εις την Αρχήν, ενώ ο ίδιος είναι εκτεθειμένος ενώπιον της κοινής γνώμης ως αδρανών... Εκπληρών την βασιλικήν εντολήν, την συνοδεύω με ιδικήν μου παράκλησιν όπως, ανεξαρτήτως της προτιμήσεώς σου διά το εκλογικόν σύστημα, διατηρήσης την πρωτοβουλίαν προς αποφασιστικήν και ραγδαίαν έξοδον εκ μίας καταστάσεως, ήτις είναι αδύνατον να παραταθή επί πολύ. Επαναλαμβάνω τέλος την επιθυμίαν του βασιλέως όπως το ζήτημα των στρατιωτικών δαπανών και της θητείας μελετηθή εκ μέρους των αρμοδίων στρατιωτικών Αρχών με όλην την προσοχήν και την φροντίδα, την οποία απαιτεί η υψίστη σοβαρότης της περιπτώσεως αυτής». (Δαφνή, στο ίδιο. σ. 508-9.)
