Οι «ενοχλητικοί» τόμοι
Αλλά και στα εξωτερικά θέματα αντιμετωπίζει δυσκολίες η κυβέρνηση Πλαστήρα. Και πρώτα απ'όλα στο Κυπριακό, καθώς ανεβαίνει ο αγώνας των Ελληνοκυπρίων για την Ένωση και αρχίζει να γίνεται σοβαρός πονοκέφαλος όχι μόνο για το Λονδίνο αλλά και για την Αθήνα. Πριν ακόμα να φτάσει η κυπριακή αντιπροσωπεία, που φέρνει τους τόμους με τις υπογραφές του δημοψηφίσματος για την Ένωση, η κυβέρνηση βρίσκεται «μεταξύ δύο πυρών»: από τη μία πλευρά, οι Άγγλοι πιέζουν τον Πλαστήρα να μην ενθαρρύνει τους Κυπρίους στον αγώνα τους. (Ο πρεσβευτής Νόρτον έκανε σχετικό διάβημα στον πρωθυπουργό, στις 12 Μαΐου, όπως αποκάλυψε η κυπριακή εφημερίδα Ελευθερία.) Από την άλλη, οι Κύπριοι και οι οργανώσεις στην Ελλάδα αξιώνουν να υπάρξει πλήρης συμπαράσταση της κυβερνήσεως. Συγκροτείται ειδική επιτροπή για να οργανώσει την υποδοχή της κυπριακής πρεσβείας. Η επιτροπή καλεί όλους τους κατοίκους της περιοχής πρωτευούσης να υποδεχτούν τους εκπροσώπους του κυπριακού λαού.
Στις 20 Μαΐου, η Αθήνα και ο Πειραιάς έχουν σημαιοστολιστεί. Χιλιάδες λαού ξεσπούν στην κραυγή «Ένωση», καθώς το πλοίο «Ιωνία», που φέρνει την κυπριακή αντιπροσωπεία, φτάνει στο λιμάνι του Πειραιά: είναι ο μητροπολίτης Κυρήνειας Κυπριανού, ο παλαίμαχος Κύπριος αγωνιστής Νικόλαος Λανίτης, ο Ζήνων Ρωσσίδης. Σ' αυτούς θα προστεθεί και ο δικηγόρος Σάββας Λοϊζίδης. Τους υποδέχονται στην αποβάθρα και τους χαιρετούν ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο μητροπολίτης Αργυροκάστρου, ο πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Πειραιώς: Κανένας κυβερνητικός εκπρόσωπος. Σχηματίζεται πομπή που κατευθύνεται προς την Αθήνα, από την οδό Πειραιώς. Άλλα πλήθη λαού τους υποδέχονται στην Ομόνοια. Μαζί και οι διοικήσεις των εργατικών και επαγγελματικών οργανώσεων με τα λάβαρα τους. Εκφωνούνται και εκεί σύντομοι λόγοι και η πρεσβεία κατευθύνεται προς τον Μητροπολιτικό Ναό. Όλοι οι κεντρικοί δρόμοι είναι γεμάτοι από κόσμο που τους ζητωκραυγάζει. Στη Μητρόπολη τους υποδέχεται ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Σπυρίδων, που χοροστατεί σε δέηση υπέρ της Ενώσεως. Νέα πλήθη κόσμου επευφημούν την πρεσβεία, όταν καταθέτει στέφανο στον Άγνωστο. Το Κυπριακό έχει πια ηλεκτρίσει τις ψυχές των Ελλήνων και είναι δύσκολο για οποιαδήποτε κυβέρνηση να το αγνοήσει.
Προς το παρόν πάντως, η κυβέρνηση Πλαστήρα προσπαθεί να κρατήσει ισορροπία ανάμεσα στα εθνικά αισθήματα και στην αγγλοελληνική φιλία και συμμαχία. Στις 22 Μαΐου, οι Τάιμς του Λονδίνου γράφουν:
«Η ελληνική κυβέρνησις ετήρησε άψογον στάσιν επί του Κυπριακού (...). Εις την προκειμένην περίπτωσιν, ο πρωθυπουργός κ. Πλαστήρας δεν έχει άλλη εκλογήν παρά να δεχθή την πρεσβείαν, εάν αυτή τον επισκεφθή, διότι άλλως θα κατηγορείτο ο ίδιος υπό των κομμουνιστών δι' έλλειψιν πατριωτισμού. Η ζωηρά όμως επιθυμία του είναι να μη θίξη τους Άγγλους».
