ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΤΗ ΧΟΥΝΤΑ

Και πάλι ο ΙΔΕΑ

Η ΦΔΕ παίρνει πρωτοβουλίες για μια πιο δυναμική αντιπολίτευ­ση και στρέφει τα πυρά της κατά της κυβερνητικής πολιτικής στις ένοπλες δυνάμεις. Στις 14 Μαΐου, συζητιέται στη Βουλή επερώ­τηση του Κ.Μητσοτάκη για τις προαγωγές και αποστρατείες ανωτάτων αξιωματικών. Ο Κ.Μητσοτάκης κατηγορεί την κυβέρνηση ότι κάνει την επιλογή των αξιωματικών με βάση τις αξιώσεις του ΙΔΕΑ και ότι επαναφέρει και τοποθετεί στις πιο επίκαιρες θέσεις του στρατού, της ΚΥΠ κ.λ.π. όσους πρωτοστάτησαν στο κίνημα της 30-31ης Μαΐου 1951:

Δεν είναι δύσκολο να πιστεύσει τις - συνεχίζει ο Μητσο­τάκης - ότι ο σημερινός αρχηγός του στρατού είναι ουσια­στικώς ο αρχηγός του ΙΔΕΑ.

ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ: Εν ονόματι του εθνικού συμφέρο­ντος, σας παρακαλώ να μην επιμείνετε εις την άποψίν σας ότι ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου είναι αρχηγός πα­ρακρατικής οργανώσεως. Οφείλετε να ανακαλέσετε.

Κ.ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Πιστεύω δυστυχώς ότι εκείνο το οποίον ανέφερα αποτελεί την αλήθειαν.

Στην ίδια συνεδρίαση της Βουλής μιλά για το θέμα του ΙΔΕΑ και ο βουλευτής του ΔΚΕΛ Γιώργος Γρηγορίου, που λέει ότι η ορ­γάνωση αυτή εξακολουθεί να δρα στον στρατό και ότι έχει τρι­πλή διοικούσα επιτροπή.

Εντός του ΙΔΕΑ - συνεχίζει ο Γρηγορίου - υπάρχουν τρεις τάσεις. Πρώτον, η των ζωηρών, μεταξύ των οποίων υπάρ­χει και εις, όστις επιθυμεί διακαώς να γίνη ο Νάσερ της Ελλάδος. Υπάρχει η δευτέρα τάσις, ήτις δεν βλέπει τα πράγματα τόσον εύκολα, διότι παρατηρεί ότι ο λαός ευρί­σκεται πλησίον του κοινοβουλευτισμού. Υφίσταται και η τρίτη τάσις, ήτις εν όψει πτώσεως του Ελληνικού Συνα­γερμού ζητεί να πέση εις τα μαλακά, η οποία είναι ετοίμη να συνεργασθή με οιανδήποτε διάδοχον κατάστασιν.

    Η συζήτηση συνεχίζεται με συνεχή επεισόδια και αντεγκλήσεις για τον τρόπο επιλογής των αξιωματικών, κυρίως ανάμεσα στους Γρηγορίου και Χαβίνη από την πλευρά του Κέντρου και Π.Κανελλόπουλο από την κυβέρνηση. Παρεμβαίνοντας στη συζήτηση, ο Γ.Παπανδρέου διαβάζει πρακτικό του Πρωτοβάθμιου Ανακριτικού Συμβουλίου με πρόεδρο αντιστράτηγο, μέλη τέσσερις υποστρατήγους και ημερομηνία 8 Μαρτίου 1952, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι εξακολουθεί να υπάρχει οργάνωση του ΙΔΕΑ στον στρατό, με κέντρα και εστίες τα κέντρα, σχολές, επιτελεία, σώματα στρατού, ΓΕΕΘΑ, ΓΕΣ και το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης.

    Κατόπιν αγορεύει ο υφυπουργός Τύπου Γερ.Λύχνος, που η αντιπολίτευση τον κατηγόρησε ότι, σε μια ομιλία του από το ραδιόφωνο, εκτόξευσε απειλή για δικτατορία, σε περίπτωση που πέσει ο Συναγερμός:

ΛΥΧΝΟΣ (υφυπ.Τύπου): Η ασυνεννοησία ή μάλλον η αναρχία, η οποία αυτή την ώρα κρατεί προς την πλευρά της αντιπολιτεύσεως, θα ήρχετο εις τον χώρον της κυβερ¬νήσεως, θα εγκαθίστατο δηλαδή μία κατάστασις, η οποία από την φύσιν αυτής θα απειλούσε τας ελευθερίας του ελ¬ληνικού λαού, διότι όταν θα έλειπε ο Ελληνικός Συναγερ¬μός, όταν θα έλειπε ο στρατάρχης Παπάγος και θα έμε¬ναν αυτά τα ερίζοντα κόμματα διά να κυβερνήσουν την χώραν, το αποτέλεσμα θα ήτο η αναρχία και η απειλή της δημοκρατίας (...).

ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Μία περίπτωσις δεν υπάρχει, η δικτα¬τορία. Διότι παρεμπίπτει ο κυρίαρχος λαός. Διά τούτο σφάλλετε διαγιγνώσκοντες εις τον ορίζοντα απειλήν της δικτατορίας. Η κυβέρνησις του Συναγερμού όταν θα έλθη η ώρα θα παρέλθη.

ΛΥΧΝΟΣ: Σεις διακηρύσσετε ότι δεν υπάρχει.

ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Κατά την γνώμην μας, εξήλθεν ο Συνα¬γερμός. Υπάρχει εις την εξουσίαν παρά την αντίθεσιν του λαού.

    Η αντιπολίτευση μίλησε εξάλλου στη Βουλή και για το θέμα της ετεροδικίας των Αμερικανών στην Ελλάδα. Ο υπουργός των Εξωτερικών Στ.Στεφανόπουλος δήλωσε ότι είχαν αρχίσει ήδη διαπραγματεύσεις με την αμερικανική κυβέρνηση για να αναθεωρηθεί η σχετική συμφωνία. (Πρακτικά Βουλής, 24 Μαΐου-15 Ιουνίου 1955.)

    Στα τέλη Ιουνίου, η αντιπολίτευση φέρνει στη Βουλή και θέμα της αρρώστιας του Παπάγου. Αντιπολιτευόμενοι βουλευτές έχουν καταθέσει ερώτηση και ζητούν να πληροφορηθεί η Βουλή, αν είναι αλήθεια ότι, επειδή ο πρωθυπουργός είναι άρρωστος στο υπουργικό συμβούλιο προεδρεύει ο γενικός διευθυντής του πολιτικού του γραφείου, στρατηγός Αλέστας. Ο υπουργός Προε¬δρίας Γ.Ράλλης διαψεύδει την πληροφορία. Και ο αντιπρόεδρος Π.Κανελλόπουλος επικρίνει έντονα τους βουλευτές που κατέθεσαν την ερώτηση και διαβεβαιώνει τη Βουλή ότι ο Παπάγος «διήλ¬θε μίαν παροδικήν ασθένειαν» και ότι είναι πια καλά. (Πρακτικά Βουλής, 24 Ιουνίου 1955.)

    Ο Π.Κανελλόπουλος δεν γνώριζε την πραγματική κατάσταση της υγείας του πρωθυπουργού ή προσπαθούσε, για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας, να την κρύψει από τη Βουλή και την κοινή γνώ¬μη ; Το πιο πιθανό είναι ότι συνέβαιναν και τα δύο. Επειδή οι γιατροί δεν έβρισκαν την πραγματική αιτία της αρρώστιας του Παπάγου και, οπωσδήποτε, δεν διαπίστωναν «κακοήθη εξεργασία», ο Π.Κανελλόπουλος και οι άλλοι κυβερνητικοί παράγοντες, παρόλο που ήξεραν ότι ο πρωθυπουργός εξακολουθούσε να είναι άρρωστος, είχαν την ελπίδα πως θα βελτιωνόταν γρήγορα η κατάστασή του.