ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΤΗ ΧΟΥΝΤΑ

Οι ψήφοι των αριστερών

Το αποτέλεσμα των εκλογών θα κριθεί, σε μεγάλο βαθμό, από το πού θα πάνε οι ψήφοι των αριστερών ψηφοφόρων. Το εκλογικό σύστημα που καθιέρωσε η κυβέρνηση, με αξίωση των Αμερικα­νών, δημιουργεί διλήμματα στην Αριστερά αλλά και στο Κέντρο. Επιδίωξη του Κέντρου είναι να απορροφήσει όλους, αν γίνεται, τους ψηφοφόρους της Αριστεράς. (Ένα σημαντικό μέρος, από απογοήτευση για την πολιτική της ηγεσίας του ΚΚΕ και τις ήττες ή εξαιτίας τοπικών συνθηκών ή από την πεποίθηση ότι αυτή είναι τώρα η καλύτερη τακτική, ψηφίζει σταθερά, από το 1950, την ΕΠΕΚ.) Το 10% περίπου των ψηφοφόρων που έχουν μείνει πιστοί στην Αριστερά μπορεί να κρίνει αποφασιστικά το προς τα πού θα γείρει η πλάστιγγα. Γι'αυτό, το Κέντρο, που τους τελευταίους μήνες έχει δώσει δείγματα στροφής προς τα δεξιά, τώρα προ­βάλλει ιδιαίτερα το ειρηνευτικό του έργο. Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Δ.Παπασπύρου δίνει στη δημοσιότητα, έναν περίπου μήνα πριν από τις εκλογές, στοιχεία για τον αριθμό των πολιτι­κών κρατουμένων που έχουν απολυθεί από την κυβέρνηση Πλαστήρα - Βενιζέλου, δηλαδή από την 1η Νοεμβρίου 1951. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, ως την 1η Σεπτεμβρίου 1952 ο αριθμός των κρατουμένων είχε περιοριστεί από 19.385 σε 11.935. Έχουν δη­λαδή απολυθεί περίπου 7.500, με τις αναθεωρήσεις των δικών και με τα μέτρα ειρηνεύσεως - απολύσεις υπό όρον κ.λ.π. Ο Δ.Παπασπύρου θυμίζει επίσης ότι, πριν από μερικούς μήνες, η κυβέρ­νηση του Κέντρου έχει καταργήσει τις φυλακές των Γιούρων, «όπου, την 1η Νοεμβρίου 1951, εκρατούντο 5.426 κατάδικοι υπό σκηνάς και κατά τρόπον δυσφημούντα την χώραν μας έναντι του πολιτισμένου κόσμου». (Εφημερίδες, 19 Οκτωβρίου 1952.)

Και στη μεγάλη, αλλά κατώτερη από του Παπάγου, συγκέντρωση του Κέντρου, στην πλατεία Κλαυθμώνος, ο Πλαστήρας δίνει την υπόσχεση ότι θα ολοκληρώσει την ειρήνευση με αμνη­στία «διά να μην υπάρχη πλέον εις την χώραν μας κανείς εξόρι­στος, φυλακισμένος ή παυμένος από την θέσιν του διά λόγους πολιτικούς». (Εφημερίδες, 15 Νοεμβρίου 1952.)

Και στο Κέντρο επικρατεί η προβολή των αρχηγών περισσότε­ρο από κάθε προσπάθεια για συστηματική οργάνωση σύγχρονων κομμάτων αρχών. Ο Πλαστήρας είναι ο θρυλικός «μαύρος καβα­λάρης» της Μικρασίας και της Δημοκρατίας, ο καλός φίλος των προ­σφύγουν, των κατατρεγμένοι και ολόκληρου του λαού, ο ειρηνευ­τής. Αυτό όμως το σύμβολο είναι τώρα αρκετά ξεθωριασμένο από την αρρώστια και τη φθορά της εξουσίας, τις υποχωρήσεις στις αξιώ­σεις των Αμερικανών, των Ανακτόρων, της Δεξιάς (εκτέλεση Μπε­λογιάννη κ.λ.π., έντονη αντιπληθωριστική πολιτική, υπόθεση Αερο­πορίας κ.λ.π.) και από τις επιθέσεις από όλες τις πλευρές. Στο άλλο μεγάλο κόμμα του Κέντρου, στους Φιλελευθέρους, κυριαρχεί και πάλι το όνομα Βενιζέλος. Ο γιος του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο Σοφοκλής, είναι επίσης με το όνομά του ένα σύμβολο. Αν και ο ίδιος δεν στερείται από προσόντα ενός πολιτικού της σειράς, η επιβολή του στους βουλευτές του Κόμματος των Φιλελευθέρων και κυρίως στους Κρητικούς οφείλεται βασικά στη βενιζελική παράδοση.